Oratoryo, sahne temsili ve kostümlü karakterler olmadan konçerto formunda icra edilen bir müzik türüdür. Genelde solistler, koro ve orkestra için bestelenir, bazen bir anlatıcı ile, normalde dini bir konuya sahiptir (İncil), ama profan da olabilir (mitoloji ya da tarih).
Form olarak kantat ve operaya yeterince yakın olan oratoryo genelde bir üvertür, orkestra ile eşlik edilen recitatifler, klavsen eşliğinde kuru recitatifler, aryalar ve korolar içerir. Diyalog unsurları 1500'lerin sonlarının polifonik lauda'sında bile mevcut olmasına rağmen, kökeni 1600'lerin başlarının diyaloglu madrigallerindendir.
Oratoryo terimi bir kardeşlik ya da dini birliğin üyelerinin bir araya geldiği yerden gelir (orare latince). 1500'lerin ikinci yarısında Roma'da Filippo Neri ve onun takipçilerinin bir dini hareketinde bir tür toplantı anlamını taşıyordu. Müzik bu toplantıların temel unsuru haline geldiğinde oratoryo terimi, bu toplantılar için tasarlanan müzik anlamını taşıyordu.
Oratoryoda aksiyon normalde 4-5 solist tarafından yürütülür. Koral bölümler nadirdir, genelde bazı polifoni bölümleri 1. ve 2. kısımların finalleriyle sınırlıdır ve aynı solistler tarafından söylenir.
Latin oratoryosunun kökeni farklıdır. Quaresima'nın 5 cumasında sacra müzik icra etme geleneği 1500'lerin ikinci yarısında zaten başlamıştı. 1500'lerde kullanılan polifonik motetlerin yerini diyaloglu motetler aldı. Bunlar sonra stile recitativo tarzda Latince metin üzerine gerçek diyaloglar halini alacaktı.
"Sesler motet formunda bir salmo ile başlıyorlar ve sonra tüm enstrümanlar çok güzel bir senfoni çalıyor. Sonra sesler spiritüel commedia türünde Eski Ahit'in hikayesini söylüyorlar. Her kantor bir karakteri temsil ediyor...."
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder